“Çocuk ve ergen psikoloğu” terimi sıklıkla birlikte kullanılsa da, bu iki uzmanlık alanı birbirlerinden bazı yönlerde ayrışır. Her iki uzman da çocukların ve gençlerin ruhsal gelişimiyle ilgilenir, ancak yaş grubu ve psikolojik ihtiyaçlara göre kullanılan yöntemler farklılık gösterebilmektedir.
Çocuk psikologları, genellikle 0–12 yaş arası çocuklarla çalışır. Bu yaş grubunda oyun terapisi, projektif testler, gelişim değerlendirmeleri ve aileyle yoğun iş birliği öne çıkar. Çocuklar duygularını sözel olarak ifade etmekte zorlandıkları için daha çok oyun, resim ve hikâyeler aracılığıyla iç dünyalarını yansıtırlar.
Ergen psikologları ise 12–18 yaş aralığında, yani kimlik gelişiminin hızlandığı ve bireysel farkındalığın arttığı dönemde devreye girer. Bu yaş grubunda konuşma terapileri, bilişsel-davranışçı teknikler, sosyal beceri çalışmaları gibi yaklaşımlar daha ön plandadır.
Bu nedenle “çocuk ve ergen psikoloğu” ifadesi, yaş aralığı geniş bir hedef grubu tanımlar ve her iki alanda da uzmanlaşmış profesyonellerle çalışmak önemlidir.
Çocukta İçe Kapanma Varsa Psikoloğa Gitmeli miyim?
Çocukların içe kapanması ve kendini ifade etme konusunda çekinmesi ebeveynlerin güçlük yaşadığı durumlardan biridir. Bu durum zaman zaman çocuğun mizacıyla ilgili olabilir, ancak bazı durumlarda bir uyarı işaretidir.
Şu belirtiler gözlemleniyorsa bir çocuk psikoloğu ile görüşmek faydalı olabilir:
- Çocuk arkadaş edinmekte zorlanıyorsa
- Duygularını paylaşmaktan kaçınıyorsa
- Oyunlara ya da etkinliklere ilgisini yitirdiyse
- Sık sık yalnız kalmak istiyorsa
- Göz teması kurmakta ya da konuşmakta isteksizlik varsa
- Daha önce yapabildiği şeyleri artık yapmıyorsa (regresyon)
Çocuğun iç dünyasında yaşıyor olabileceği zorluğun dışa vurumu bu gibi belirtilere sebep olabilir. Erken dönemde psikolojik destek almak, çocuğun duygularını düzenlemesine ve sosyal beceriler geliştirmesine yardımcı olur. Özellikle okul öncesi ve ilkokul çağındaki çocuklarda bu belirtiler göz ardı edilmemelidir.
Çocuk ve Ergen Psikoloğu Hangi Sorunlarla İlgilenir?
Çocuk ve ergen psikologları, gelişimin farklı evrelerinde ortaya çıkan çok çeşitli sorunlarla çalışırlar. Bu sorunlar hem bireysel düzeyde hem de aile ve okul gibi çevresel etkenlerle ilişkili olabilir.
İşte en sık karşılaşılan destek alanları:
Çocuk psikoloğu ile çalışılan başlıca konular:
- Gelişimsel gerilikler (konuşma gecikmesi, alt ıslatma vb.)
- Kardeş kıskançlığı
- Uyku problemleri ve kabuslar
- Ayrılma kaygısı
- Akran zorbalığına maruz kalma
- Travma sonrası davranış değişiklikleri
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite
- Sosyal kaygı ve içe kapanma
- Oyun terapisi ile duygusal destek
Ergen psikoloğu ile çalışılan başlıca konular:
- Kimlik karmaşası ve özgüven sorunları
- Öfke ve dürtü kontrolü problemleri
- Akademik başarısızlık
- Sosyal izolasyon
- Ergenlik dönemi depresyonu
- Aile içi iletişim çatışmaları
- İnternet ve teknoloji bağımlılığı
- Sınav kaygısı ve gelecek korkusu
- Yeme bozuklukları
Bu sorunlar, çocuğun ya da gencin yaşam kalitesini etkilediği kadar, uzun vadede gelişimsel izler de bırakabilir. Bu nedenle, sorunlar henüz derinleşmeden bir uzmandan destek almak son derece önemlidir.
Psikoloğa Gitmek Çocuğu Etkiler mi, Korkutmalı mıyım?
Bu, birçok ailenin zihninde beliren önemli bir sorudur: “Psikoloğa gitmek çocuğumu olumsuz etkiler mi?”
Bu soruya “Hayır” cevabı çok kolay şekilde verilebilir. Aksine, doğru anlatıldığında psikoloğa gitmek çocuk için bir güvenli alan anlamına gelir.
Ancak burada önemli olan, çocuğa bu sürecin nasıl aktarıldığıdır. Onu korkutarak, suçlayarak ya da “senin bir sorunun var” gibi ifadelerle yönlendirmek yerine, şöyle söyleyebilirsiniz:
- “Bazen hepimiz kendimizi üzgün ya da sinirli hissedebiliriz. Bu duyguları konuşmak çok faydalı olabilir.”
- “Danışman, seninle oyunlar oynayarak seni daha iyi anlamaya çalışacak.”
- “Sadece seninle özel zaman geçireceğin biri olacak.”
Bu tür açıklamalar çocuğun kaygısını azaltır ve psikoloğa gitmeyi “ceza” ya da “ayıp bir durum” olmaktan çıkarır. Ayrıca, ailelerin de bu süreci normalleştirmesi ve olumlu bir tutumla yaklaşması terapinin başarısını doğrudan etkiler.
Online Destek ile Çocuk ve Ergen Psikoloğuna Ulaşmak Mümkün
Yoğun şehir hayatı, ulaşım zorlukları ya da yaşanılan yerde uzman eksikliği nedeniyle yüz yüze terapi her zaman mümkün olmayabilir. Ancak online çocuk ve ergen psikoloğu desteği, bu engelleri ortadan kaldırır. Günümüzde birçok danışman, güvenli ve gizli platformlar üzerinden birebir görüşmeler yaparak destek sağlamaktadır.
Online terapiler özellikle ergenler için daha rahatlatıcı olabilir. Kendi konfor alanlarında görüşme yapabilmek, çoğu gencin açılmasını kolaylaştırır. Aynı zamanda, çocuğunuzla uyumlu bir danışmanla başka bir şehirde bile olsa ulaşma imkânı sağlar.
Siz de çocuğunuzun yaşadığı duygusal, sosyal ya da davranışsal sorunlar için online çocuk ve ergen psikologlarımızla görüşebilirsiniz. Ayrıca aile danışmanlığı hizmetlerimizle ebeveyn olarak nasıl destek olabileceğiniz konusunda da rehberlik alabilirsiniz.